Azbest to jeden z najbardziej niebezpiecznych czynników rakotwórczych. Jest materiałem tysięcy zastosowań ze względu na swoje właściwości. Naukowcy szacują, że w ostatnich kilku latach na świecie azbest był przyczyną zgonu ok. 100 tys. osób rocznie. W 2002 roku polski rząd ogłosił 30-letni program usuwania azbestu stosowanego na terenie Polski.
Najczęstszym źródłem występowania azbestu są płyty cementowo-azbestowe, (eternit, KARO), stosowane do pokrycia dachów, elewacji ścian szczytowych budynków mieszkalnych, gospodarczych, inwentarskich. Im bardziej płyty są zniszczone, tym więcej włókien azbestu uwalnia się do środowiska naturalnego. Korozję płyt eternitowych powoduje wymywanie przez deszcze spoiwa cementowego; procesowi temu towarzyszy samoistne odsłonięcie włókien azbestowych, które uwalniają się do środowiska naturalnego.
Azbest jest naturalnym, praktycznie niezniszczalnym surowcem o budowie włóknistej. Największe zagrożenie stanowią włókna
mikroskopijnej wielkości, które na zawsze pozostają w płucach i mogą powodowaæ charakterystyczny
dla azbestu rodzaj nowotworu złośliwego – międzybłoniak.
Azbest może być przyczyną:
• raka płuca – nowotwór pojawia siê w 10–– 40 lat po kontakcie z azbestem. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego schorzenia jest dużo wyższe (nawet 50-krotnie) przy równoczesnym narażeniu na szkodliwe oddziaływanie azbestu i dymu tytoniowego.
• pylicy azbestowej – choroby zawodowej robotników nara¿onych na kontakt z pyłem azbestu. Schorzenie to polega na powolnym zwłóknianiu tkanki płucnej, powodującym niewydolność oddechową,
• zmian opłucnowych, występujących pod postacią blaszek, zgrubień i odczynów wysiękowych opłucnej.
Włókna azbestowe są niewidoczne dla oka, unoszą się w powietrzu.
Włókna azbestowe wnikają do organizmu przez układ oddechowy.
Azbest w organizmie człowieka kumuluje się i pozostaje na zawsze
Akty prawne pomocne przy zagadnieniu:
Dz.U. 2014 poz. 817
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Obowiązuje od dnia 2014-09-24
Dz.U. 2011 nr 8 poz. 31
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest
Dz.U. 2005 nr 216 poz. 1824
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów
Dz.U. 2005 nr 13 poz. 109
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 stycznia 2005 r. w sprawie wzoru książeczki badań profilaktycznych dla osoby, która była lub jest zatrudniona w warunkach narażenia zawodowego w zakładach stosujących azbest w procesach technologicznych, sposobu jej wypełnienia i aktualizacji
Dz.U. 2004 nr 185 poz. 1920
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 sierpnia 2004 r. w sprawie leczenia uzdrowiskowego osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbestZe zmianami:
Dz.U. 2005 nr 131 poz. 1100
Dz. U. 2004 nr 71 poz. 649
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest